Light Meter/Lux Meter

         เครื่องมือวัดความเขมของแสงสวาง ซึ่งอานคาเปน ลักซ (ตามกฎกระทรวงฯ เกี่ยวกับความรอน แสงสวางและเสียง พ.ศ. 2549 ) หรือ ฟุตแคนเดิล เครื่องมือวัด มีสวนประกอบที่สําคัญ 2 สวน คือ 1) เซลรับแสง (Photo Cell) ทําดวยแกวหรือพลาสติก ดานในเคลือบดวยสารซิลิกอน(Silicon) หรือ เซเลเนียม (Selenium) ทําหนาที่เปลี่ยนพลังงานแสงเปนพลังงานไฟฟา ถา ความเขมแสงสวางมาก พลังงานไฟฟาที่เกิดขึ้นจะมากตามไป เปนสัดสวน เซลรับแสง อาจถูกออกแบบใหโคงนูนเล็กนอย เพื่อใหแสงจากทิศทางตางๆ ตกกระทบในมุม 90๐ หรือ ใกลเคียงที่สุดไดรอบดาน 2) สวนมิเตอร (Meter) สวนนี้จะรับพลังงานไฟฟาที่ เกิดจากเซลรับแสง และแสดงคาบนหนาจอเปนความเขมแสงสวาง คุณลักษณะของเครื่องมือ สามารถวัดความเขมแสงสวางได ตั้งแต 0 - มากกวา 10,000 ลักซ คุณลักษณะของเครื่องวัดแสง ตองเปนไปตามมาตรฐาน CIE 1931 ของคณะกรรมการระหวางประเทศวาดวยความสองสวาง (International Commission on Illumination) หรือ ISO/CIE 10527 หรือเทียบเทา เชน JIS Z 8701 หรือ ดีกวา (โดยเซลรับแสงตองมีคุณลักษณะCosine-Corrected เพื่อปรับคาของแสงที่ไมไดตกตั้งฉากกับ Photo Cell และตองมี Color Corrected ตามมาตรฐาน CIE )

ขั้นตอนและเทคนิควิธีการวัดแสงสวาง 

 1. ปรับใหเครื่องอานคาที่ศูนย กอนทําการตรวจวัดแสงสวาง ตองปรับใหเครื่องอานคาที่ศูนยกอนทุกครั้ง การปรับเครื่อง เชนนี้เรียกวา Zeroing ซึ่งไมใชการปรับเทียบความถูกตอง (Calibration) ของเครื่องมือ การปรับให เครื่องอานคาที่ศูนยกอนการเริ่มอานคาเปนสิ่งจําเปน สามารถทําไดโดยใชวัสดุสีดําทึบแสงปดที่เซลรับแสง แลวเปดเครื่องและอานคา คาที่อานไดควรเปนศูนย เนื่องจากไมมีแสงตกกระทบเซลรับแสง หากไมเปน เชนนั้น ตองปรับมิเตอรใหอานคาศูนยกอนเริ่มการตรวจวัด 

2. ปรับมิเตอร โดยมิเตอรบางรุนจะมีปุมใหปรับเลือกชวงของความเขมแสงสวางระดับตางๆ หากไมแนใจวาระดับความเขมของแสงสวางเปนปริมาณเทาไรใหปรับปุมไปชวงของการวัดที่ระดับสูงกอน ถาไมใชชวงการวัดนั้นจึงคอยปรับสเกลต่ําลงมา 

3. ศึกษาลักษณะการทํางานของผูปฏิบัติงาน ขนาดของชิ้นงาน ความละเอียดของงาน ปจจัย แวดลอมที่สงผลกระทบตอการมอง การสองสวาง และคุณภาพของการสองสวาง 

4. วางเซลรับแสง ระนาบเดียวกับพื้นผิวงานของผูปฏิบัติงานนั้น อานคาความเขมแสงสวาง ผูทําการตรวจวัดฯ ตองระวังไมใหเงาของตัวเองทอดบังบนเซลรับแสง ซึ่งทําใหคาความเขมแสงสวาง ผิดจากความเปนจริง 

5. ใหเซลรับแสงรับแสงจนคาแนนอนทุกครั้ง (โดยทั่วไปประมาณ 5 – 15 นาที) จึงอานคามิเตอร และบันทึกผล 

6. นําผลการตรวจวัดเปรียบเทียบกับกฎกระทรวงฯ เกี่ยวกับความรอน แสงสวาง และเสียง พ.ศ. 2549 หมวด 2 แสงสวาง 

7. การตรวจวัดความเขมแสงสวาง จะทําการตรวจวัดตามสภาพความเปนจริง เชน หาก ปฏิบัติงานโดยไมเปดไฟ แตใชแสงสวางจากธรรมชาติ ก็ทําการตรวจวัดตามสภาพจริงนั้น แตหากปกติ การทํางานนั้นเปดหลอดไฟฟาในขณะทํางาน ใหเปดหลอดไฟฟาไวอยางนอย 20 นาที กอนทําการ ตรวจวัด ทั้งนี้เพื่อใหหลอดไฟสองสวางเต็มที่ 

8. ตองวัดแสงในขณะที่ผูปฏิบัติงานอยูในลักษณะการทํางานจริงๆ แมการทํางานนั้นจะทําใหเกิด เงาในการวัดแสง ควรพิจารณาตําแหนงของดวงอาทิตยและสภาพอากาศขณะที่ทําการวัดดวย 

9. งานที่ปฏิบัติในเวลากลางวัน ตองทําการวัดแสงในตอนกลางวัน แตถางานที่ปฏิบัตินั้นเปน เวลากลางคืนก็ตองทําการตรวจวัดในเวลากลางคืน 

10. บันทึกผลการตรวจวัดแสงสวางและปจจัยแวดลอมที่เกี่ยวของ อาทิเชน สภาพหอง เพดาน ดวงไฟ ความสะอาด สี สภาพอากาศขณะที่ตรวจวัด เปนตน

ที่มา : http://medinfo2.psu.ac.th/